Hazret (Huzur) avlusu
-Altılar kapısı (yıldızlı yeşil iki kanatlı ) bir kapıdan girilir. Avluda iki ayrı yapı birimi vardır.
—-Huzur-u pir ( pir Evi)
—-Balım sultan türbesi.
Avluya ilk girişte 22 Aralık 1919 da Mustafa Kemal paşanın ziyaretinin anısına bir köşe düzenlenmiştir.
Ateş ateşi yakmaz, ateşin ateşten öğrenecekleri vardır .
Hacıbektaş Veli
Birleşen ateşler, zafer olup, ışık olup aydınlatmışlar vatanı.
-Balım Sultan Türbesi girişine fetih suresi yazılmıştır. Hemen üstünde mavi çini ile bezeli yarım kubbe; fezadaki gök adaların resmedilmiş şekildir adeta. Bu mavi çini de betimlenenlerin sırrı tam olarak hala çözümlenememiştir.
Yapı zeminde dörtgen olarak başlar duvarlarda Aşağı ve yukarı yönlü üçgenler oluşturarak on iki köşeli olarak kubbe altına ulaşır. Birisi balım sultan türbesinde olmak üzere iki adet Kırkbudak Şam’dan vardır. Şamdanların sembollerinden kısaca bahsedeyim.
—En aşağıdan aslanların üstüne inşa edilmiş ana eksen yuları ve aşağı yönlü üçgenlerle yükselir.
—Bedensiz ellerin tuttuğu ejderler ışık saçar. (Temas edilmiş elçiler, pirler toplumu aydınlatmaları, öğütlemelerine bir atıftır.)
—Semaya Rab-a yönelmiş güvercinlerin taşıdıkları buketler ile farklı inançlar temsil edilir.
—En tepedeki başlık Rab-o temsil eder. (Başlık, Nemrut-komagene – heykel başlıklarını anımsatır. Son kat Rab makamıdır.
Güvercin motifi bu avluda çokça kullanılmıştır. Alevi-Bektaşi inancında Hacıbektaş Güvercin olarak Vanesa daki suluca Karahöyük tepesine inmiştir.
Güvercin tarih için de farklı inanışlarda da çokça kutlanmıştır.
Saf ruhu temsil eder
Saf ruh , barıştır. Saf olan arınmıştı, taklit edilemez.
Avludaki kara dut ağacının hikayesi de çoktur. Ben sadece eski Türk geleneklerindeki olmazsa olmaz yerinin burada da vurgulamakla yetineceğim.
Türbenin yeri seçilirken esas olan enerji çıkış noktasıdır. O enerji bu avludadır. Ve bu enerji dut ağacının batısındaki Pir Evi duvarlarından adeta ışık olup fışkırmaktadır. Bu alanda birkaç dakika oturmak ( sessiz kalmak) kişiyi huzur ile doldurur. Bu avludaki Pir Evi (kutsalların kutsalı ) hala tüm gizemini korumaktadır. Birkaç kelime ile anlatmak imkansızdır.
Pir evine girilirken yine aşağı yönlü merdivenlerle inilir. Türbenin sıfır ( 0 ) noktası ( kot olarak da ) burasıdır .
Ak kapının hemen önündeki alanın sağında çilehane ( Dünyevi dert ve düşüncelerin ) enerji çıkış noktası alamın da terk edildiği bırakıldığı hanedir.
Hacıbektaş-ı Veli’nin bu odada günlerce kalması bu alandaki enerji çıkışındandır. Günümüzde bu enerji hala hissedilmektedir.
Bu alan temasın kurulduğu alandır. Hiç’lik noktasıdır .Rab hiçlikte dokunur can’a.
İşte burası dokunulma, temas edilme noktasıdır.
—Sıfır ( 0 ) bütünün temsilidir
Kot olarak da türbenin en düşük kot alanı dır Pir Evi. Pir Evini son yüzyılda birkaç kez su baskınına uğramıştır. Son su baskını (1960 lı yıllar) evin içi bir metreden fazla su birikmesi ne rağmen Hacıbektaş’ın kabrinin bulunduğu odacık adeta görünmez bir bariyer ile korunmuş o odaya su girmemiş. (Hacıbektaş’lı görgü tanıkları) ifadesi.
Kırk Budak şamdanda kırkımız bir yanarız .!
Hacıbektaş-ı Veli